Zawód chiropraktyk i zawód  osteopata. Podstawy prawne.

Rosnąca popularność   chiropraktyki i osteopatii wśród terapeutów manualnych, fizjoterapeutów, lekarzy  sprawia, że branża szkoleniowa  musi sprostać wymaganiom rynku i  zapewnić możliwości doskonalenia umiejętności w tych dziedzinach.  Idzie za tym potrzeba regulacji prawnych w zakresie zdobywania wiedzy, umiejętności praktycznych i  kwalifikacji zawodowych.

W tym miejscu należy postawić sobie pytanie, w którym miejscu jesteśmy na mapie prawnej w kontekście zdobywania wiedzy i umiejętności w ramach kursów oraz zdobywania kwalifikacji zawodowych chiropraktyka i osteopaty.

Na łamach niektórych stron internetowych, publikacjach oraz opisach reklamowych widnieją informacje o tym, że zawód osteopata jest zawodem medycznym. Stwierdzenie takie niestety   wprowadza  osoby zainteresowane tematem w błąd.

Za podstawę prawną określenia do jakiej grupy zawodowej zaliczamy chiropraktykę i osteopatie winno posłużyć  Rozporządzenie  Ministra Pracy i Polityki Społecznej  z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. We wspomnianej  klasyfikacji zawodów   osteopata i chiropraktyk  sklasyfikowane zostały  w grupie:

Grupa wielka  – Technicy i inny średni personel

Grupa duża  – Średni personel do spraw zdrowia

Grupa średnia  – Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii

Nazwa grupy elementarnej – Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii pod numerami zawodu: Osteopata – nr zawodu 323010 oraz Chiropraktyk – nr zawodu 323004.

 

Poniżej cytat z załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r.

(źródło: www.sap.sekm.gov.pl   załącznik do obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 grudnia  2017r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania.)

 

Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy.

Struktura klasyfikacji i specjalności.

 

3 Technicy i średni personel

32 Średni personel do spraw zdrowia

323 Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii

3230 Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii

323001 Akupunkturzysta

323002 Bioenergoterapeuta

323003 Biomasażysta

323004 Chiropraktyk

323005 Homeopata

323006 Instruktor hipoterapii

323007 Kynoterapeuta (dogoterapeuta)

323008 Muzykoterapeuta

323009 Naturopata

323010 Osteopata

323011 Refleksolog

323012 Zielarz-fitoterapeuta

323013 Arteterapeuta

323014 Podolog

323090 Pozostali praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii

 

Z powyższego wynika, że wymienione zawody nie są  medyczne i  należy je zakwalifikować do zawodów paramedycznych.  Natomiast interpretacja podstawy prawnej, która mówi wprost o klasyfikacji zawodów  w mojej ocenie najczęściej nie jest w ogóle brana pod uwagę.

 

Poniżej syntezy zawodu chiropraktyk,  zawodu  osteopata  oraz opinię Ministerstwa Zdrowia  na temat zawodu osteopata  (źródło: www.neurolingwistyka.com ):

www.neurolingwistyka.com – zakładka Szkolenia – Informacje o zawodach

 

Nazwa: Chiropraktyk

Kod:     323004

Synteza:

Udziela świadczeń prozdrowotnych w zakresie analizy, neuroaktywacji, mobilizacji, manipulacji i usprawniania aparatu ruchu oraz jego profilaktyki stosując dłonie (terapię manualną), które analizują i usprawniają biomechanikę aparatu ruchu polegającą na korygowaniu ułożenia kręgów i stawów międzykręgowych przy zastosowaniu specjalistycznego oprzyrządowania oraz zdjęć rentgenowskich.

Zadania zawodowe:

nawiązywanie kontaktu z chorym w celu określenia dysfunkcji aparatu ruchu: stopnia nierównowagi w systemie kostno-stawowym (m.in. bólów kręgosłupa, głowy, barków, drętwienia rąk, skrzywienia kręgosłupa dzieci i młodzieży, skrócenia kończyn dolnych spowodowanych asymetrią miednicy, zespołów bólowych w przebiegu stwardnienia rozsianego, choroby Parkinsona i mózgowego porażenia mięśni oraz po urazach komunikacyjnych i sportowych);
pozyskiwanie informacji od chorego i współpraca z lekarzami (ortopedami, neurologami oraz specjalistami fizjoterapii, rehabilitacji ruchowej itp.;
określenie dysharmonii w biomechanice aparatu ruchu chorego;
przeprowadzanie testów klinicznych do badania kości, stawów i mięśni;
interpretacja w/w testów klinicznych;
analiza zdjęć rentgenowskich;
przygotowanie pacjenta do zabiegu na specjalnym stole manipulacyjnym;
ułożenie pacjenta w odpowiednich pozycjach w celu wykonania precyzyjnego o bezbolesnego pchnięcia odblokowującego zablokowany segment kręgosłupa lub stawu;
usprawnianie aparatu ruchu z wykorzystaniem różnych procedur chiropraktycznych: manipulacji stawów kręgosłupa, korygowaniu ułożenia kręgów i stawów międzykręgowych oraz innych technik ukierunkowanych na tkanki miękkie, masaż, kinezyterapię i fizykoterapię w celu zmniejszenia ucisku na nerwy i rdzeń kręgowy;
prowadzenie dokumentacji zabiegów chiropraktycznych i wydawanie orzeczeń dotyczących niesprawności aparatu ruchowego;
przeprowadzanie konsultacji chiropraktycznych dla lekarzy medycyny oraz innych specjalistów medycyny niekonwencjonalnych;
przygotowanie orzeczeń dla celów orzekania inwalidztwa, zatrudnienia i sądownictwa;
prowadzenie działalności profilaktycznej;
doskonalenie swojej wiedzy i umiejętności.

Dodatkowe zadania:

kierowanie placówką chiropraktyczną;
kształcenie osób wykonujących inne zawody medyczne i paramedyczne, jeśli istnieje taka potrzeba;
udział w różnych formach kształcenia ustawicznego;
prowadzenie prac badawczych w dziedzinie nauk chiropraktycznych oraz publikowanie ich wyników.

 

 

Nazwa: Osteopata

Kod:       323010

Synteza:

Zajmuje się leczeniem dysfunkcji i schorzeń narządu ruchu za pomocą własnych rąk wykonując techniki rozluźniające oraz stymulujące tkanki miękkie, nerwy i stawy oraz wszystkie układy;

usuwa napięcia w obrębie tkanki łącznej;

poprawia krążenie i oddychanie oraz przepływ informacji w układzie nerwowym, wzmacnia siły obronne organizmu i przyspiesza proces regeneracji organizmu.

Zadania zawodowe:

rozpoznawanie dysfunkcji, ustalanie obszarów zakłóconych w układzie kranialnym (przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego);

określanie zakłóceń rytmu kranialnego w obrębie miednicy przepony otworu piersiowego górnego i kości czaszki;

przeprowadzanie szczegółowego wywiadu dotyczącego stanu zdrowia pacjenta; wspomaganie, kontrola i pobudzanie procesów gojenia i naprawy tkanek; dobór metod terapeutycznych uwzględniających warunki współdziałania z terapią medyczną;

stosowanie terapii czaszkowo-krzyżowej (osteopatia kranialna) polegającej na bardzo delikatnej manipulacji i uciskaniu w obrębie czaszki, miednicy, przepony, klatki piersiowej i kości krzyżowej w celu rozluźnienia struktur łączno-tkankowych, których napięcie może przysporzyć wiele kłopotów zdrowotnych;

wykonywanie zabiegów profilaktycznych i wspomagających powrót do zdrowia; poprawienia mobilności tkanki łącznej w całym organizmie;

przywracanie właściwej funkcji wszystkim układom organizmu – za pomocą własnych rąk; wykonywanie technik rozluźniających oraz stymulujących tkanki miękkie, nerwy i stawy, układ oddechowy, krwionośny, limfatyczny, hormonalny, trawienny oraz moczowo-płciowy do właściwego funkcjonowania;

informowanie klienta o wskazaniach i przeciwwskazaniach terapii; podawanie zaleceń i spodziewanych efektów leczenia;

w przypadkach szczególnych konsultowanie się z lekarzem lub innymi specjalistami; prowadzenie ewidencji klientów oraz kartotek indywidualnych; przestrzeganie zasad bhp oraz wskazań i przeciwwskazań do wykonywania zabiegów osteopatycznych.

Dodatkowe zadania zawodowe:

przygotowywanie za pomocą technik osteopatycznych organizmu do stosowania innych rodzajów naturalnego leczenia;
przygotowywanie za pomocą technik osteopatycznych kobiet do porodu;
przygotowywanie za pomocą technik osteopatycznych organizmu pacjenta do fizjoterapii;
stosowanie technik osteopatii kranialnej osobom po udarach i wypadkach;
stosowanie technik osteopatii kranialnej u dzieci z uszkodzeniami mózgu.prowadzenie działalności dydaktycznej w przypadku posiadania odpowiedniego przygotowania pedagogicznego

 

Opinia Ministerstwa Zdrowia na temat zawodu osteopata :

(źródło: www.neurolingwistyka.com )

www.neurolingwistyka.com – zakładka Szkolenia – Informacje o zawodach

 

W nawiązaniu do otrzymanego e-maila zawierającego pytanie: ,,Czy aktualnie prowadzone są prace w Ministerstwie Zdrowia, które miałyby wpływ, w najbliższym czasie, na zmianę kwalifikacji zawodu osteopaty i uznanie go, jako zawód medyczny?”, Departament Nauki i Szkolnictwa Wyższego uprzejmie prosi o przyjęcie poniższego.
Pragniemy poinformować, iż zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu ich stosowania (Dz. U. z 2018 r. poz. 227 – t.j.), osteopata został sklasyfikowany w grupie 323 – ,,Praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii”, pod pozycją: 323010.
Ponadto, należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 40 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510 – t.j.), świadczenie zdrowotne to działanie służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działanie medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich udzielania.
Jednocześnie informujemy, iż w nawiązaniu do przepisów ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 160 z późn. zm.), osoba wykonująca zawód medyczny – to osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Natomiast w obowiązującym porządku prawnym osteopata nie jest dopuszczony do realizacji gwarantowanych świadczeń zdrowotnych, nie ma także regulowanego kształcenia w tym zakresie. W związku z powyższym osteopata nie spełnia przesłanek zawartych w ww. definicji osoby wykonującej zawód medyczny.
Ponadto pragniemy poinformować, iż realizując politykę zdrowotną państwa, Minister Zdrowia kieruje się zasadami medycyny opartej na dowodach naukowych (EBM) – dowodów takich dostarczają wyniki badań eksperymentalnych oraz badań obserwacyjnych, jak i zasadami oceny technologii medycznych (HTA), co zapewnia przejrzystość i racjonalność podejmowanych decyzji o alokacji środków publicznych. Brak jest takich dowodów w odniesieniu do „zawodu osteopaty”.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami gwarantowane świadczenia opieki zdrowotnej są udzielane zgodnie ze wskazaniami wiedzy medycznej z wykorzystaniem metod diagnostyczno-terapeutycznych innych niż stosowane w medycynie niekonwencjonalnej, ludowej lub orientalnej.
Jednocześnie Stały Komitet Lekarzy Europejskich (CPME) podjął w dniu 23 maja 2015 r. stanowisko w sprawie komplementarnych i alternatywnych metod leczenia (complementary and alternative medicine – CAM).
Stanowisko, to zawiera m.in. kilka ważnych stwierdzeń:

– praktyki komplementarne i alternatywne (CAM) nie są medycyną (także szkolenia w tym zakresie nie są szkoleniami z zakresu medycyny);

– wszędzie tam, gdzie praktyki CAM są stosowane, lekarze muszą informować pacjentów o ich charakterze i zagrożeniach, które są z nimi związane;

– informowanie (a tam, gdzie trzeba także ostrzeganie i ograniczanie możliwości świadczenia szkodliwych usług) o charakterze CAM jest także obowiązkiem państwa;
niektóre szczególnie wrażliwe grupy pacjentów powinny być szczególnie chronione przed niebezpieczeństwami stosowania praktyk CAM;

– ponieważ każda metoda leczenia wywołuje jakiś efekt placebo, także praktyki CAM go wywołują – nie ma jednak dowodów, aby posiadały one jakąkolwiek skuteczność ponad to;

– środki publiczne powinny być kierowane wyłącznie na finansowanie świadczeń, które posiadają udowodnioną skuteczność i bezpieczeństwo.

PME jest organizacją, która ma na celu zagwarantowanie najwyższych standardów praktyki medycznej i promowanie najwyższej jakości opieki medycznej i bezpieczeństwa pacjentów.
Mając na uwadze powyższe Departament Nauki i Szkolnictwa Wyższego informuje, iż aktualnie w resorcie zdrowia nie są prowadzone prace dotyczące zmiany kwalifikacji osteopaty i uznania go jako zawód medyczny.

 

 

Jakub Pachliński